درباره رنگ خودرو چه می‌دانید؟

1400/04/19

انتخاب رنگ، یکی از مهمترین تصمیم‌هایی است که در هنگام خرید خودرو برعهده مشتری قرار دارد. رنگ بدنه علاوه بر زیبایی ظاهری خودرو، می‌تواند تاحدی نشانگر سلیقه و شخصیت مالک و حتی بر ارزش خودرو در زمان خرید یا طی سال‌های بعد تاثیرگذار باشد.

نه تنها با مشاهده خودروهای حاضر در خیابان‌ها، بلکه با مشاهده آمار و ارقام مربوط به بازار کشورهای مختلف می‌توان دریافت که این روزها، اکثر مشتریان در بازار خودرو رنگ‌های سفید، مشکی، خاکستری و نقره‌ای را ترجیح می‌دهند.

به عقیده برخی، انتخاب این رنگ‌ها می‌تواند نشانگر افسردگی افراد جامعه باشد، اما اکثر کارشناسان اعتقاد دارند که تغییرات زندگی روزمره در دوران مدرن همچون استفاده از دستگاه‌های هوشمند که عموماً به رنگ سفید، مشکی یا نقره‌ای رنگ‌آمیزی می‌شوند هم در تغییر سلیقه افراد موثر بوده است.

تاریخچه رنگ خودرو

شروع تولید انبوه در صنعت خودروسازی را به ساخت مدل T توسط فورد نسبت می‌دهند، خودرویی که تنها با رنگ مشکی قابل انتخاب بود.

فناوری رنگ‌آمیزی در صنعت نوپای خودرو در آن سال‌ها از روشهای رنگ کردن گاری و کالسکه برگرفته شده بود. هزینه زیاد، زمان طولانی موردنیاز برای خشک شدن رنگ و عدم پایداری رنگ که به کمرنگ یا زرد شدن پوشش ختم می‌شد، مهمترین موانع بر سر راه تنوع رنگی خودروها بود. فورد به استفاده از مواد شیمیایی موجود در آسفالت برای رنگ‌آمیزی خودرو روی آورد که سریع‌تر خشک می‌شد و ماندگاری بسیار بالایی داشت، اما این انتخاب به عدم تنوع رنگ منجر شد.

به مرور زمان و با پیشرفت روش‌های رنگ‌آمیزی و استفاده از مواد افزودنی جدید مخصوصاً بعد از جنگ جهانی دوم، تنوع رنگی خودروها بسیار افزایش یافت که در دهه‌های 60 و 70 میلادی به اوج رسید.

مراحل رنگ‌آمیزی خودرو

با توجه به ملاحظات محیط زیستی و پیشرفت فناوری، رنگ لعابی آکرلیک پلی‌ارتان آب-پایه بیشترین کاربرد را در صنعت خودروسازی دارد. فرآیند رنگ‌آمیزی بدنه در چند مرحله انجام می‌شود تا در نهایت صخامت 0.1 میلی‌متر حاصل شود. مراحل مذکور به شرح ذیل است:

1 - آماده‌سازی بدنه

بدنه خودرو تحت فشار زیاد آب قرار می‌گیرد. سپس به واسطه جریان الکتریکی، وارد جایگاه کاتد (الکترود مثبت) می‌شود درحالی‌که رنگ به صورت آند (الکترود منفی) به روی آن منتقل می‌شود.

2 - زیر لایه

نخستین پوشش بدنه با هدف مسطح نمودن زیرسازی، محافظت بدنه و فراهم نمودن بستری برای افزایش چسبندگی رنگ به سطح، روی آن قرار می‌گیرد.

3 - لایه اصلی:

در این مرحله، طیف رنگ از نظر ظاهری قابل تشخیص است و نوع آن از نظر روغنی، متالیک یا صدفی هم مشخص خواهد شد.

4 - پوشش نهایی لاکی

برای شفافیت رنگ بدنه و همچنین ایجاد لایه محافظ روی آن از این ماده بی‌رنگ استفاده می‌شود. این لایه روی قطعات فلزی و تحت سیستم 1K تا دمای 140 درجه سانتیگراد حرارت می‌بیند تا به فرم نهایی درآید درحالی‌که روی قطعات پلاستیکی همچون سپرها و آینه‌های جانبی طبق سیستم 2K و تحت دمای حدوداً 90 درجه سانتی‌گراد قرار می‌گیرد.

انواع رنگ‌های مورد استفاده در صنعت خودروسازی

رنگ‌ روغنی بدنه خودرو

ساده‌ترین نوع که بیشترین استفاده را روی خودروهای سنگین دارد، اما روی انواع سواری و موتورسیکلت هم قرار می‌گیرد. تولید آسان و ارزان برای سازنده و نگهداری و تعمیر با هزینه کمتر برای مصرف‌کنندگان از مهمترین مزایای رنگ‌های روغنی است. هرچند برخی مشکلات مثل پدیده پوست ‌پرتقالی شدن را نیز نباید در این رده نادیده گرفت، که البته معمولاً در فرآیند تولید به وجود می‌آید.

رنگ‌ متالیک بدنه خودرو

با اضافه شدن ذرات آلومینیوم به ترکیب رنگ، رنگ متالیک پدید می‌آید که در عین درخشش بیشتر و تنوع گسترده، هزینه تولید و نگهداری بیشتری هم دارد که از نمایان شدن بیشتر آلودگی، آسیب‌پذیر بودن این رنگ و تعمیر سخت آن ناشی می‌شود.

رنگ صدفی بدنه خودرو

از ترکیب رنگ‌های با پایه صدفی با پوشش شفاف (و گاهی به همراه لایه اصلی) حاصل شده و نسبت به رنگ‌های متالیک، درخشش و البته هزینه بیشتری را به همراه دارند. تولید این رنگ حاصل افزودن کریستال‌های سرامیک به رنگ خودرو است که در کنار افزایش جلوه بصری، هزینه نگهداری و مشکلات تعمیر را نیز به همراه دارد.

در کنار این سه رده اصلی، باید به پوشش‌های مات و همچنین ترکیبات خاص و سفارشی همچون رنگ‌آمیزی قطعات فیبرکربن یا پوشش شفاف بی‌رنگ روی این قطعات هم اشاره کرد، که معمولاً در موارد خاص و تیراژ کم انجام می‌شود.

روش‌های رنگ‌آمیزی در صنعت خودروسازی

با وجود تمام روش‌های نوآورانه که در سطح صنعت برای رنگ کردن خودرو پیشنهاد شده، سه روش تاکنون به صورت عمده مورد پذیرش و استفاده قرار گرفته است:

مایع: معمولاً با استفاده از رنگ‌های پلی‌ارتان و به یاری کمپرسور انجام می‌شود.
اسپری: همچون اسپری‌های عادی ولی در مقیاس بزرگتر به روی بدنه خودرو پاشیده می‌شود.
پودر یا مواد افزودنی: پس از ترکیب در تینر، روی بدنه قرار می‌گیرد.

کارشناسی رنگ خودرو

اما در هنگام معامله خودرو خصوصاً کارکرده، چگونه می‌توان از اصالت و سلامت آن اطمینان حاصل کرد؟ پس از تست بخش فنی و مشاهده فضای کابین، سلامت بدنه و یا نواحی رنگ شده احتمالی را چگونه می‌توان تشخیص داد؟

هرچند توجه به نکات زیر و البته دقت به جزئیات در هنگام خریداری خودرو می‌تواند بسیار کارگشا باشد، اما توجه داشته باشید که هرکدام از این موارد ممکن است به نحوی از دید خریدار پنهان بماند. بنابراین بهترین روش برای آگاهی از سلامت بدنه و حتی صحت عملکرد بخش فنی خودرو، کارشناسی خودرو به کمک افراد متخصص در این حوزه است.

ناسازگاری در بافت رنگ خودرو

بسیاری از خودروهای مدرن هم با پدیده «پوست پرتقالی» یا سطوح ناصاف روی رنگ بدنه از خط تولید خارج می‌شوند. اما در چنین خودروهایی هم باید به کیفیت یکسان رنگ بدنه در نقاط مختلف و قطعات مشابه توجه کرد.

ناسازگاری در طیف رنگ خودرو

بازتاب رنگ روی بدنه خودرو با توجه به میزان نور تابیده شده متفاوت خواهد بود، اما در صورت بی‌دقت فردی که خودرو را مجدداً رنگ‌آمیزی کرده، رنگ بدنه دچار سایه‌های مختلف در یک ناحیه می‌شود.

اثر ناشی از اسپری

از طریق مشاهده یا لمس سطوح، می‌توان به پاشش بیش از حد رنگ در یک نقطه توسط اسپری پی برد.

اثر باقیمانده از نوار چسب

برخی تعمیرگاه‌ها برای حفظ سایر نقاط بدنه از پاشش رنگ، اقدام به چسباندن نوار در اطراف ناحیه مورد نظر می‌کنند. نکته مهم این است که در بسیاری از موارد، اثرات ناشی از حضور این نوارها برجای می‌ماند که ممکن است به صورت خطوط مستقیم یا تفاوت سایه میان رنگ روی یک قطعه باشد. برای بررسی بیشتر به اطراف پنجره‌های جانبی هم دقت کنید.

استفاده از قلم تشخیص ضخامت رنگ

رنگ مجدد بدنه یک خودرو، مطمئناً باعث تغییر ضخامت آن نسبت به زمان خروج از خط تولید خواهد شد. با مشاهده ضخامت مختلف رنگ در نقاط گوناگون بدنه، می‌توانید از ترمیم و رنگ‌آمیزی مجدد در این بخش‌ها مطمئن باشید.

برچسب‌های مفقود شده

در برخی خودروها، شرکت سازنده اقدام به چسباندن برچسب حاوی مشخصات، شماره و ... روی بسیاری از قطعات مین‌ماید تا مشتری از اصالت آن‌ها مطمئن باشد. پس از ترمیم بدنه، این قطعات معمولاً مفقود شده یا اثراتی از ترمیم روی آن‌ها باقی می‌ماند.

اثرات ناشی از بی‌دقتی تعمیرکار

پاشش غیر اصولی رنگ و مخصوصاً عدم انجام سمباده و پولیش پس از رنگ‌آمیزی مجدد بدنه، می‌تواند باعث نمایش سنگ‌ریزه، مواد ناخالص موجود در رنگ و ایجاد سایه متفاوت در بدنه شود.

منبع: ماشینچی
نویسنده: عماد رحمتی‌راد