نکات مهم در خرید خودروی کارکرده
در روزهایی که برای خرید یک پراید دهه 70 با انبوهی از مشکلات ظاهری و فنی میبایست چیزی حدود 30 میلیون تومان پرداخت کرد، خرید یک خودروی کارکرده متعارف که از همه نظر سلامت باشد، به نوعی یک ریسک بزرگ اقتصادی به حساب می‌آید.
حتی اگر صدها مطلب مربوط به راهنمایی خرید و فروش خودروی دست‌دوم یا کارکرده را مطالعه کرده باشید ولی باز هم هیچ چیز جای تجربه میدانی را نمی‌گیرد. اگر احساس می‌کنید خرید یک مدل دست‌دوم کار ساده‌ای است، عملاً وارد مسیر غلطی شده‌اید. در مقابل حتی اگر فکر می‌کنید این یک پروسه بسیار دشوار و غیرممکن است هم باز هم اشتباه کرده‌اید. دست‌کم با 10 تکنیکی که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهید شد، کلیات اصلی خرید یک خودروی کارکرده را متوجه خواهید شد.
1 - انتخاب خودروی کارکرده مناسب
یکی از بدترین تصمیمات برای خرید خودروی دست‌دوم، انتخاب اولین خودرویی است که با بودجه شما خوانایی دارد. یعنی تصور کنید بعد از بررسی و مشورت به یک محصول هاچ‌بک برمی‌خورید که از نظر فنی و ظاهری امتیاز معقولی می‌گیرد. اما غافل از این‌که به این فکر نکرده‌اید که شما اغلب با خانواده به مسافرت‌های طولانی می‌روید و همواره کوله‌باری از وسایل مختلف را به همراه دارید. پس الزاماً پیدا کردن خودرویی با بهترین قیمت، نمی‌تواند برگ برنده شما در این قسمت باشد. بنابراین ابتدا نیازهای خود را دسته‌بندی کنید. اولویت‌های مربوط به خودتان را بنویسید. آپشن برایتان اهمیت دارد یا قدرت؟ سلامت فیزیکی مهم است یا میزان کارکرد؟
2 - خودروی دست دوم را از کجا بخریم؟
در مرحله دوم شما به نقطه‌ای رسیده‌اید که حداقل متوجه شده‌اید که چه خودرویی را می‌خواهید و حالا وقت پیدا کردن آن است. از روش‌های سنتی مثل نیازمندی روزنامه‌ها، مراکز خرید و فروش خارج از شهر و البته مشورت دوستان و آشنایان غافل نشوید. گاهی موارد بسیار خوبی پیش می‌آید که حقیقتاً با نیاز شما سازگاری دارد. با این حال تردیدی نیست که بهترین راه همان مراجعه به سایت‌های اینترنتی خرید و فروش خودرو است. اگر دانش کافی درباره استفاده از فضای اینترنت را ندارید، از کسی بخواهید به شما یاری برساند تا به کمک فیلترهای موجود در سایت‌ها شما را به گزینه مدنظرتان راهنمایی کند. گشتن بین هزاران خودرو بدون دسته‌بندی، واقعاً عذاب‌آور است.
3 - زمان خرید خودروی کارکرده
برای خودتان یک بازه زمان مشخص تعیین کنید. بازار خودرو در فواصل خاصی از سال دستخوش تغییرات قیمتی هیجانی می‌شود. مانند شب عید و روزهای آستانه تابستان. طول کشیدن بیش از حد پروسه خرید خودروی کارکرده شما را به مرور وارد پروسه سخت‌گیری و تردید بی‌مورد می‌کند. اگر از نظر بودجه شرایط پرداخت نقدی را دارید، سعی کنید در یک بازه هفته‌ای خریدتان را نهایی کنید. یادتان باشد امیدواری به کاهش قیمت و یا ترس از افزایش قیمت همواره و در همه بازه‌های زمانی وجود دارد. اگر در زمان مناسب، خودرویی را با قیمت مناسب پیدا کردید، نباید وقت را تلف کنید.
4 - کشف قیمت خودروی دست دوم
در این مرحله باید کمی هوشیار باشید. گروه بزرگی از واسطه‌ها در فضای مجازی اقدام به قیمت‌گذاری کاذب محصولات می‌کنند. سعی کنید وارد بازی دلالان نشوید. اغلب افراد سودجو، شما را با دلهره نسبت به خرید خودرویی که در دست دارند، تحریک می‌کنند. ساعت‌ها وقت بگذارید و قیمت خودروی مدنظرتان را پیدا کنید. فقط در این قسمت باید یادتان باشد که قیمت یک خودروی دست‌دوم هرگز دقیق و مشخص نیست. این یعنی همیشه یک بازه محدود را در نظر بگیرید. نکته طلایی در این قسمت آن است که در بازار بزرگی مانند تهران اغلب خودروهای دست‌دوم گرایش به کانال‌های بالاتر دارند. پس سعی کنید نیم‌نگاهی نیز به بازار شهرستان بیاندازید. پیشنهاد دیگر استفاده از وام خرید خودرو است تا به کمک آن نگرانی از بابت بودجه نداشته باشید.
5 - بررسی فنی خودروهای کارکرده
همانطور که مشاهده کردید، برخلاف اغلب توصیه‌های مربوط به خرید خودروی دست‌دوم، بررسی مسائل فنی و ظاهری در اولویت نخست نبود. با این وجود، باید اعتراف کرد که با توجه به باورهای سنتی در بازار خودروی ایران، سلامت ظاهری خودرو به‌ویژه بحث رنگ خودرو و رنگ شدن یا نشدن بدنه بسیار اهمیت دارد. به عبارتی دیگر این مهم‌ترین فاکتور قیمت‌گذاری روی یک محصول کارکرده به حساب می‌آید.
6 - خدمات کارشناسی خودرو
برای یافتن تمام عیب و ایرادهای خودرو، دانش یک فرد با ابزارهای ابتدایی کفایت نمی‌کند. اگر به طرف مقابلتان اطمینان دارید که داستان به نوع دیگری پیش می‌رود. در غیر اینصورت بهترین توصیه استفاده از خدمات شرکت‌های کارشناسی خودرو است. این مجموعه‌ها با بازرسی همه‌جانبه فنی و ظاهری خودرو، یک برگ ضمانت کارشناسی به شما می‌دهند که اطمینان شما را از این نظر جلب می‌کند. فارغ از این‌ها، موارد بسیاری از بروز اختلافات و شکایات مربوط به پنهان‌کاری فروشنده موجود است. یکی از مزایای اصلی کارشناسی خودرو بررسی مواردی است که اغلب از چشم شما دور مانده‌اند. مانند عملکرد آپشن‌ها و یا بازرسی زیربندی خودرو.
7 - تست رانندگی با خودروی کارکرده
حتی اگر نظر کارشناس برای خرید خودروی دست‌دوم مدنظر شما مثبت بود باز هم هیچ چیز جای یک تست میدانی را نمی‌گیرد. پشت فرمان بنشینید و حس و حال خودتان را تجربه کنید. گاهی اوقات یک خودرو آنطور که شما انتظارش را داشتید برایتان جذاب نیست و به قول قدیمی‌ها به شما رکاب نمی‌دهد. یادتان باشد شما قرار است ساعت‌های زیادی درون این خودرو عمر خود را سپری کنید. بنابراین اگر فکر می‌کنید دست روی گزینه غلطی گذاشته‌اید و رانندگی با آن برای شما جذابیت ندارد، با قدرت از خریدتان منصرف شوید. از سوی دیگر کیفیت سواری و هندلینگ همواره یک معیار نسبی است که از دید افراد مختلف، تعابیر مختلفی هم دارد.
8 - بررسی مدارک هنگام خرید خودروی دست دوم
به مراحل پایانی خرید خودروی دست‌دوم خود نزدیک شده‌اید. در این مرحله وقت آن است که مدارک فروشنده را بررسی کنید. برگ سبز، سند خودرو و یا سند دفترخانه‌ای آن را با گواهینامه و کارت ماشین تطابق دهید. تاریخ بیمه‌نامه خودرو و در صورت امکان فاکتورهای مربوط سرویس‌های دوره‌ای را چک کنید. هیچ وعده‌ای بابت ارائه مدارک تا روز تنظیم سند را قبول نکنید. مدارک کپی و عکس‌های درون موبایل نیز چندان به کار شما نمی‌آید. اگر فروشنده به صورت وکالتی در حال معامله بود، حتماً وکالتنامه معتبر بخواهید و از پذیرفتن وکالتنامه‌های دستنویس خودداری کنید.
9 - در خرید خودروی کارکرده رودست نخورید
قصد نداریم شما را بترسانیم ولی هنوز هم افرادی هستند که با شیطنت قصد سودجویی و کلاهبرداری در معامله خودرو دارند. پس در گام‌های آخر نیز با صبر و حوصله رفتار کنید. یک قولنامه کامل با درج دقیق تمام اطلاعات فردی، اطلاعات خودرو و البته زمان نقل و انتقال تنظیم کنید. بیعانه معقولی پرداخت کنید. یادتان باشد این مبلغ یک پیش‌پرداخت نیست. بلکه نمادی از نهایی کردن معامله است. بعد از نوشتن قولنامه درباره محل پارک خودرو توافق کنید. اگر خودرو را به پارکینگ می‌برید حتماً فیش، مدارک و سوئیچ خودرو را بین خودتان تقسیم کنید.
10 - معامله نهایی
در مرحله نهایی خرید خودروی دست‌دوم هستید. با مراجعه به مراکز تعویض پلاک بعد از نقل و انتقال پلاک جدید، به دفترخانه مراجعه کنید و بعد از انتقال رسمی تمام پول باقیمانده را به فروشنده پرداخت کنید. یادتان باشد هرگز تا پیش از نقل و انتقال سند و پلاک پولی به حساب فروشنده واریز نکرده باشید.
نویسنده: نیما حدادی